Hiện nay, việc áp dụng ma trận QSPM trong hoạt động kinh doanh không xa lạ gì đối với doanh nghiệp. Nó giúp các nhà Marketing có cái nhìn khách quan, bao quát tình hình hiện tại của tổ chức. Sau khi thu thập, phân tích dữ liệu liên quan, bạn sẽ lựa chọn ra chiến lược mang tính khả thi và mang lại hiệu quả cao nhất để triển khai nhằm đạt được mục tiêu đề ra.
Ma trận QSPM và những yếu tố cần xem xét
Ma trận QSPM là viết tắt của Quantitative Strategic Planning Matrix dùng để đánh giá, hoạch định các chiến lược. Bạn có thể dựa vào đó làm cơ sở cho quyết định khách quan về việc lựa chọn, triển khai cái nào xứng đáng và khả thi nhất. Như vậy, doanh nghiệp mới đạt những mục tiêu đã đặt ra.
Khi công ty thực hiện cần cân nhắc yếu tố thích hợp và có khả năng mang lại hiệu quả cao sau khi áp dụng. Mọi quyết định đều được đánh giá một cách tổng quát, không dựa theo cảm tính, vô căn cứ. Vậy nên, muốn thực hiện đạt thành công như mong đợi, cần xem xét:
- Môi trường nội vi, ngoại vi
Đây là vấn đề đầu tiên phải xác định trước khi thực hiện. Bạn nên cân nhắc kỹ càng: thị trường, tài nguyên, cạnh tranh, cơ cấu tổ chức, hệ thống quản lý, văn hóa tổ chức.
- Tính khả thi
Tiếp theo, bạn nên liệt kê danh sách chiến lược mang tính khả thi cao, từ đó đưa nó vào QSPM Matrix. Để làm điều đó, phải kiểm tra thật kỹ dữ liệu thu thập từ nhiều nguồn. Có thể thu thập thông tin từ phân tích cạnh tranh, báo cáo thị trường,…
Ma trận QSPM và những yếu tố cần xem xét
- Đánh giá sự quan trọng
Doanh nghiệp phải biết cái nào quan trọng nhất để sắp xếp chúng theo từng mức độ ảnh hưởng. Mỗi nhân tố tác động khác nhau tới sự thành công hay thất bại của cả kế hoạch. Vì thế, có thể thực hiện điều đó qua cuộc họp nhóm hay bằng các phương pháp hiệu quả khác.
- Mức độ hấp dẫn
Bước tiếp theo là xem chiến thuật nào xứng đáng nhất cho kế hoạch đầu tư. Công ty phải cân nhắc: khả năng triển khai, khả năng tương thích, chi phí thực hiện hay hiệu quả đạt được.
- Tạo ma trận
Sau khi đã có cái nhìn tổng quát về khả năng thay thế của từng chiến thuật trong môi trường cạnh tranh, ta đã có thể tạo ra nó. Bạn chỉ việc gán trọng số cho những nhân tố cần thiết. Khi nhìn vào, nhà kinh doanh sẽ đề xuất kế hoạch khách quan để xác định cái nào xứng đáng nhất cho doanh nghiệp triển khai.
Xây dựng ma trận QSPM theo quy trình 6 bước
Theo nguyên tắc, ma trận QSPM gồm nhiều nhóm chiến lược thay thế và trong một nhóm đó có số lượng tùy ý. Tuy nhiên, chỉ những cái thuộc cùng một nhóm mới có thể so sánh, cân nhắc lẫn nhau. Nếu bạn chưa biết cách xây dựng thì cùng theo dõi dưới đây nhé!
Bước 1: Liệt kê danh sách các yếu tố
Đầu tiên, phải liệt kê những cơ hội cũng như thách thức từ môi trường bên ngoài và điểm yếu, mạnh ở môi trường bên trong. Chúng được điền ở cột bên trái bảng.
Bước 2: Xem xét mức độ tác động
Thực hiện thông qua việc tính hệ số phân loại cho từng nhóm bên ngoài lẫn bên trong. Qua trọng số này, công ty biết mức độ cần thiết của từng yếu tố. Đặc biệt, phải lưu ý sao cho tổng các hệ số mỗi nhóm ngoài và trong phải bằng 1.
Bước 3: Phân chia vào từng nhóm riêng biệt
Thông qua những nghiên cứu trên đã biết cái nào mang khả năng thay thế, đáng thực thi. Chúng sẽ phân chia thành nhóm riêng biệt hoặc tổng hợp thành nhiều nhóm khác nhau ở cùng một tổ chức.
Xây dựng ma trận QSPM theo quy trình 6 bước
Bước 4: Xác định mức điểm (AS)
Cách này nhằm biểu thị tính hấp dẫn tương đối của từng cái cùng một nhóm. Làm bước 4 bằng cách xem xét từng nhân tố ở bên trong lẫn bên ngoài. Câu hỏi “Yếu tố này ảnh hưởng đến việc lựa chọn chiến lược đã đánh giá không?” giúp bạn biết sự cần thiết của chúng. Chấm điểm các nhóm theo thang sau:
1 = Không hấp dẫn, 2 = Ít hấp dẫn, 3 = Khá hấp dẫn, 4 = Rất hấp dẫn.
Bước 5: Tính tổng mức điểm (TAS)
Đây là kết quả của phép nhân số điểm phân loại ở bước 2 với số điểm ở bước 4 trong từng hàng của QSPM Matrix. Điều này được làm dựa trên mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố quan trọng ở cột bên cạnh.
Bước 6. Cộng dồn số điểm
Ở bước này, các tổ chức hãy sử dụng phép cộng để tính tổng mức điểm trong cột. Nếu tổng này càng cao thì càng hấp dẫn, càng phù hợp nên xứng đáng cho nhà quản trị lựa chọn.
Tại sao cần sử dụng ma trận trong quản lý chiến lược
Ma trận này được sử dụng phổ biến vì tiếp cận một cách khách quan để so sánh, đánh giá các kế hoạch. Từ đó, giúp tổ chức xác định những gì nên làm và không nên làm. Sau đây là một số lý do nổi bật:
- Đánh giá mức độ thu hút
Cho phép các tổ chức xem xét sự thu hút bằng cách sử dụng các yếu tố cần thiết. Thông qua đó sẽ thấy cái nào là tiềm năng nhất qua cách nhìn nhận thị phần, tài chính, lợi nhuận,…
- Dựa trên số liệu đưa ra phán đoán
Ma trận QSPM không chỉ dựa vào việc suy đoán, nó còn dựa trên số liệu, thông tin cụ thể để đưa ra phán đoán, quyết định.
Tại sao cần sử dụng ma trận trong quản lý chiến lược
- Định danh chiến lược chiến thắng
Cung cấp một công cụ dùng để tìm được cái có khả năng thay thế, đáng đầu tư nhất. Điều này được thực thi bằng cách tính điểm dựa vào hiệu quả, khả năng thực hiện.
- Mang tính khách quan
Nó mang tính khách quan khi thực thi so sánh, cân nhắc. Việc sử dụng thông tin cụ thể giúp loại bỏ sự chủ quan, từ đó đề xuất phương hướng giải quyết dựa vào cơ sở công bằng, rõ ràng.
Những lợi ích ma trận mang lại cho doanh nghiệp
Sau khi biết QSPM là gì thì bạn cũng phải biết nó mang lại những lợi ích gì cho doanh nghiệp. Có thể thấy, đây là công cụ dùng trong việc quản lý kế hoạch hữu ích, mang lại hiệu quả cao. Giúp nhà kinh doanh phân tích, nhận định đúng đắn nhằm giúp nhận biết từng mức độ tương đối. Cụ thể:
– Phân loại chi tiết: Nó giúp xác định chính xác những nhân tố quan trọng. Đồng thời, dựa vào đó đề xuất các tiêu chí nhằm đánh giá sự hiệu quả.
– So sánh: Nhà quản trị sẽ so sánh chiến thuật giúp lựa chọn ra đâu là cái phù hợp, tốt nhất. Dựa vào đây đưa ra phán đoán nhanh nhạy, sắc bén.
– Biết rõ ưu, nhược: Bạn sẽ có cơ sở phân chia ưu và nhược để cân nhắc cũng như đề xuất những giải pháp cụ thể, phù hợp.
Ngoài những lợi ích trên thì nó cũng còn một số mặt hạn chế. Đó là yêu cầu công ty phải nắm vững phương pháp quản lý cũng như phân tích dữ liệu. Bên cạnh đó, việc tính toán, xử lý dữ liệu phức tạp, tiêu tốn thời gian. Nó đòi hỏi bạn phải thảo luận kỹ càng, phán đoán qua trực giác khi cho điểm.
Trên đây là toàn bộ thông tin giúp bạn hiểu rõ hơn về ma trận QSPM cũng như quy trình xây dựng. ECXO hy vọng qua bài viết này, nhà quản trị sẽ lựa chọn các chiến lược thật sự phù hợp nhất để áp dụng vào hoạt động kinh doanh nhằm đạt mục tiêu.
